Een mooi, groen en gezond gazon is de wens van iedere tuinliefhebber. Om dit te realiseren is het belangrijk om elk jaar het gazon meerdere keren te beluchten. Het doel van beluchten is om het gazon toegang te geven tot frisse lucht, water, licht en voedingsstoffen. Dit zorgt er namelijk voor dat het gras beter kan gaan groeien. Op deze manier behoud jouw gazon die prachtig mooie groene kleur en kun je er jarenlang van genieten.

Wat is gazon beluchten?

Beluchten is het prikken van gaten in de grond om zo de bodem en de wortels toegang te geven tot zuurstof, water, licht en voedingsstoffen. Je maakt de bodemstructuur losser en zorgt ervoor dat opgehoopte kooldioxide uit de grond kan ontsnappen.

Het proces is niet erg moeilijk. Je kunt op verschillende manieren met verschillende gereedschappen het gras beluchten. Het prikken van gaten in het gazon klinkt misschien niet erg vriendelijk, maar is wel degelijk noodzakelijk om het grasveld gezond te houden.

Waarom is het belangrijk om het gazon te beluchten?

Je kunt het gazon in dit voorbeeld vergelijken met de mens. Zowel het gazon als de mens houden van zuurstof, water, licht en voedingsstoffen. Een tekort hieraan heeft voor beiden partijen een negatief gevolg. Hieronder vertellen we je waarom een dichte bodemstructuur schadelijk is voor jouw gazon.

Opstapeling van kooldioxide

Een open bodemstructuur is belangrijk voor een groen en gezond gazon. Wanneer de bodem dicht slaat en er geen verse luchttoevoer naar de wortels plaatsvindt, ontstaat er kooldioxide in de grond. Door kooldioxide wordt de opname van zuurstof, water en voedingsstoffen door de wortels beperkt. Dit is vooral een groot probleem bij warm en droog weer, zoals in de zomer. Ook al sproei je het gazon rond deze tijd, het kan dus nog steeds zo zijn dat het water de wortels niet bereikt door de ophoping van kooldioxide in de grond.

Het gevolg is dat het gazon uitgeput raakt en er dorre plekken beginnen te ontstaan. Het kan zelfs voorkomen dat delen van het gazon zullen afsterven. Om te voorkomen dat er veel kooldioxide in de grond wordt opgeslagen moet je het gazon beluchten en laten ademen.

Beperkt opname water en voedingsstoffen

Kooldioxide zorgt er ook voor dat wortels moeilijker of zelfs helemaal geen water en voedingsstoffen kunnen opnemen. Je kunt jezelf voorstellen dat een gazon tijdens warmere periodes meer moeite zal hebben om aan voldoende water en voedingsstoffen te komen. Door verdamping op het blad gaat er namelijk al aardig wat vocht verloren. Een dichte bodemstructuur met een ophoping aan kooldioxide zal het gazon een extra klap in het gezicht geven.

De kooldioxide zorgt voor een soort blokkade waardoor veel sproeien het gazon niet zal helpen. Het water dringt niet in de grond, bereikt geen wortels en dus droogt het gras langzaam maar zeker uit. Hetzelfde geldt voor de benodigde voedingsstoffen. De blokkade zorgt ervoor dat de wortels te weinig voedingsstoffen binnenkrijgen, waardoor de kleur van het gras zal veranderen naar een gelige of bruine kleur.

In het ergste geval ontstaan er dorre plekken op het gazon of sterven delen van het gazon helemaal af. Dit wil je natuurlijk niet. Beluchten is daarom beter dan het gazon herstellen!

Blokkeert watertoevoer naar wortels

Heb je ooit als kind van opa te horen gekregen dat je niet op het gazon mocht lopen of spelen? Dit komt waarschijnlijk omdat hij niet wilde dat de grond zou dichtslaan. Dichtgeslagen grond kan namelijk ontstaan als er veel op het gazon wordt gelopen. Het gevolg is dat de openingen in de grond worden dicht geduwd. Hierdoor wordt het voor de wortels onmogelijk om water en andere stoffen op te nemen ook al wordt er wel gesproeid.

Het gevolg hiervan is dat het gras op de plekken waarop gelopen wordt zal afsterven, omdat het water de verkeerde kant oploopt. Door het gazon te beluchten loopt het water rechtstreeks naar beneden en bereikt het gemakkelijker de wortels en blijft het gazon mooi groen en gezond.

Geen nieuwe zuurstoftoevoer

Door de dichtgeslagen grond zal naast water, ook de zuurstoftoevoer beperkt of helemaal geblokkeerd worden. We lieten je eerder al weten dat frisse lucht en zonlicht zowel de mens als het gazon goed doen. Meer zuurstof zorgt voor een gazon dat mooi groen blijft en daarnaast ook beter groeit. Kenmerken van zuurstoftekort zijn bijvoorbeeld dat stukken gras lang blijven liggen na het grasmaaien of dat bepaalde delen van het grasveld minder snel groeien.

Als je deze symptomen herkent, dan is het tijd om je gazonprikker of verticuteerhark tevoorschijn te halen en te starten met verluchten.

Positief: een groen gazon!

Iedereen die een gazon in haar tuin heeft wil natuurlijk dat het gras een mooie groene kleur heeft. We hebben je net een aantal oorzaken gegeven waardoor een deel of zelfs heel je gazon kan verkleuren of afsterven. Het beluchten van jouw gazon zorgt ervoor dat het gras groen blijft. Wist je trouwens dat de groene kleur van het gras aangeeft hoe gezond het is? Een donkergroene kleur staat dus gelijk aan een super gezond gazon!

Daarnaast wil niemand een gazon met bruine, gele of kale plekken. Des te meer een reden om je gazon op tijd te verluchten.

Hoe moet je het gazon beluchten?

We hebben je net uitgelegd wat beluchten is en waarom het belangrijk is om gras te beluchten. We vervolgen ons artikel met hoe je het gazon moet beluchten. Hoe pak je het precies aan? Allereerst moet je het juiste gereedschap aanschaffen. Je kunt bijvoorbeeld een verticuteerhark of gazonprikker gebruiken, maar er zijn nog veel meer opties. Hier komen we later op terug. Eerst gaan we onze aandacht besteden aan hoe diep en hoe vaak we het gazon moeten beluchten.

De ideale diepte van de gaten

We raden je aan om tijdens het beluchten van jouw gazon te kiezen voor gaten tussen de 5 en 10 centimeter diep. De doorsnede van het gat staat gelijk aan één centimeter. Op deze manier kan het water, de zuurstof en voedingsstoffen gemakkelijker de wortels van het gras bereiken. Gaten van één centimeter zijn te ondiep, waardoor je alleen door de toplaag van het gazon bent doorgedrongen. Het gevolg is dat kooldioxide zich nog steeds ophoopt en voor een blokkade zorgt en de dus wortels hun werk niet kunnen doen.

Met gaten van 5 tot 10 centimeter geef je de bodem de kans om kooldioxide op een juiste manier af te voeren en zuurstof, water en zonlicht op te nemen. Door je gazon goed te beluchten zorg je ervoor dat je de eerder genoemde problemen nooit zult ervaren.

Het is belangrijk dat de doorsnede van de gaten niet kleiner zijn dan één centimeter. Kleinere gaten kunnen namelijk sneller dicht waaien of geduwd worden, doordat je over het gazon loopt.

Hoe vaak gazon beluchten?

Zodra je begint met het beluchten van het gazon moet je dit om de vier of vijf weken herhalen. Op deze manier kunnen de wortels genoeg zonlicht en zuurstof opnemen. Na het beluchten is het verstandig om het gras licht te besproeien, zodat ook water direct kan worden opgenomen door de bodem en wortels.

Wanneer moet je het gazon beluchten?

Het is belangrijk om je gazon meerdere keren per jaar te beluchten. Dit hangt wel af van de kwaliteit van het grasveld. Als het gazon overal gezond is zou je ervoor kunnen kiezen om in 1x het hele grasveld te beluchten. Als je grasmat op bepaalde stukken wat dorre plekken heeft kun je eerst prioriteit geven aan deze plekken. Toch adviseren we je altijd om de hele grasmat mee te pakken. Hieronder kijken we naar verschillende periodes in het jaar.

Gazon beluchten in het voorjaar of zomer

De beste periode om te beluchten is in het voorjaar en de zomer. Dit komt omdat de meeste grassoorten van warmte houden. Tijdens deze periode zul je merken dat het gras ook sneller groeit. Om een dichte bodemstructuur te voorkomen is dit de beste tijd om de hele grasmat te beluchten. Herhaal dit om de vier of vijf weken, zodat het gazon gemakkelijker zuurstof, water en voedingsstoffen kan opnemen.

Tijdens deze periode kan je ook kiezen om graszaad te zaaien of gazonmest te strooien als er bijvoorbeeld plekken zijn die meer hulp nodig hebben.

Gazon beluchten in het najaar

In het najaar adviseren we je om in september de hele grasmat te beluchten. Er is tijdens de zomer waarschijnlijk veel op het gazon gelopen of gespeeld en dus is het tijd voor wat extra verzorging. Tevens is het voor grassoorten die beter groeien tijdens een koele periode juist de beste tijd om deze in september te beluchten.

Gazon beluchten in de winter

Vorst kan schadelijk zijn voor het gazon, omdat de grond kan dichtslaan. Het is daarom belangrijk om je gazon voortijdig te beluchten, zodat het gras tijdens de winter genoeg water, zuurstof en voedingsstoffen kan opnemen. Stop wel vier weken voordat het begint met vorst. Ook is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de vorst niet te diep in de grond kan trekken. Dit kan namelijk de wortels van het gras beschadigen.

Net aangelegd gazon beluchten

Het is niet nodig om een nieuw aangelegd gazon te beluchten. Dit komt omdat de wortels van de nieuwe graszoden minstens een jaar nodig hebben om te groeien en zich te nestelen in de grond. We adviseren het gazon na het eerste jaar te beluchten. Dit zorgt voor een gezondere bodemstructuur en versterkt daarnaast de wortelgroei.

Momenteel bezig om een nieuw gazon aan te leggen? Bekijk dan de Pokon Gazongrond, Pokon Tuinaarde en onze graszoden per vierkante meter.

Bij welke weersomstandigheden moet je beluchten?

Er zijn verschillende weersomstandigheden waarbij het verstandig is om het gras te beluchten. Eerder schreven we over wanneer je moet beluchten tijdens het najaar als er vorst op komst is.

Daarnaast moet je rekening houden met hevige regenbuien, waarbij plassen op het gazon ontstaan. Dit is een goede indicatie van de plekken waar de grond dicht staat. Door wat gaten te prikken met bijvoorbeeld een prikrol zorg je ervoor dat het gazon niet verdrinkt en meer lucht kan krijgen.

Tijdens (extreem) droge periodes moet het gazon meer moeite doen om water te krijgen. Dit komt doordat het meeste vocht verdampt via de bladeren in het gras. Het is belangrijk om tijdens deze periode het gazon extra te ondersteunen door te sproeien en te beluchten. Op deze manier kan namelijk ook de kooldioxide ontsnappen.

Gazon beluchten met welk gereedschap?

Er zijn verschillende gazon gereedschappen geschikt om het gazon mee te verluchten. Sommige gereedschappen zijn eenvoudiger te gebruiken dan andere. Hieronder noemen we er een aantal en leggen we je kort uit hoe ze gebruikt worden.

Gazonprikker

Een gazonprikker doet waarvoor het gemaakt is, namelijk het prikken van gaten in het gazon. Hiermee krijgt het gazon de mogelijkheid om eenvoudig water, zuurstof en andere voedingsstoffen op te nemen. Prik om de zoveel centimeter een keer in de grond. Besteed daarnaast wat extra tijd op plekken waar het gazon minder mooi is of waar plassen liggen.

Verticuteerhark

Enerzijds geschikt voor het verluchten van het gazon, anderzijds ideaal voor het verwijderen van mos in het gazon. Werk per vierkante meter en behandel het gazon zowel horizontaal als verticaal. Op deze manier krijg je een mooi en gezond gazon. Bestrijd het onkruid en zorg voor extra beluchting waardoor de wortels gezond en sterk blijven.

Gazon beluchten prikrol

Een prikrol is ideaal voor het verluchten van jouw gazon. Met deze gereedschap prik je eenvoudig meerdere gaten in de toplaag van het gras. Je beschadigt de grasmat niet waardoor je de prikrol vaker kunt gebruiken. Wij raden je aan om het gazon 1x per maand met de prikrol te verluchten tijdens de juiste perioden.

Een prikrol heeft minder impact wanneer de bodemstructuur erg dicht staat. Dan raden we je een ander gereedschap aan waarmee je dieper in de grond kunt komen

Riek

Wellicht heb je dit gereedschap al eens eerder gekocht. Zo niet, dan is het echt aan te raden om een riek aan te schaffen voor het verluchten van jouw gazon. Vergelijkbaar met de gazonprikker prik je gaten van 10 centimeter diep om de 10 centimeter. Op deze manier maak je de bodemstructuur losser en kunnen de wortels gemakkelijker aan water, licht, zuurstof en voedingsstoffen komen.

Beluchtingssandalen

Op zoek naar de minst intensieve manier van gras verluchten? Gebruik dan beluchtingssandalen. Deze sandalen hebben ijzeren pinnen aan de onderkant waarmee je snel en gemakkelijk gaten kunt prikken in het oppervlak van het gazon. De beluchtingssandalen zijn erg populair onder tuinliefhebbers en worden daarom vaak gebruikt. Het kost namelijk weinig moeite, want je hoeft alleen maar door het gazon heen te lopen. Dit werk vooral goed voor mensen die al wat ouder zijn en geen zwaar gereedschap willen of kunnen gebruiken.

Heb je last van ongedierte in jouw gazon? Bekijk dan ook eens onze artikelen waarin we uitleggen hoe je mieren of emelten in het gazon in het gazon bestrijdt. Daarnaast hebben we ook een stappenplan gemaakt voor het bestrijden van klaver in het gazon.